ΕΙΡΗΝΗ Η΄ ΠΟΛΕΜΟΣ;

ΕΙΡΗΝΗ:
η (χωρίς πληθ.) : 1. κατάσταση σχέσεων μεταξύ κρατών, λαών, εθνών, κοινωνικών ομάδων που αντιμετωπίζουν και επιλύουν τις όποιες διαφορές τους χωρίς να καταφεύγουν στη χρήση όπλων. ANT πόλεμος.
2. κατάσταση σχέσεων μεταξύ ατόμων και κοινωνικών ομάδων που τη χαρακτηρίζει ο αποκλεισμός κάθε είδους συγκρούσεων, εκδηλώσεων εχθρότητας ή αντιπαλότητας: Kοινωνική ~. Eργασιακή ~.
3. (λογοτ.) ψυχική ηρεμία, γαλήνη. || σε απαρχαιωμένες ευχετικές εκφράσεις από την εκκλησιαστική γλώσσα: ~ πάσι, σε όλους. ~ υμίν, σ΄ εσάς.

ΠΟΛΕΜΟΣ:
ο : 1. ένοπλη σύγκρουση μεταξύ κρατών, λαών, ομάδων· ευρείας έκτασης στρατιωτική σύρραξη, που διαρκεί ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. ANT ειρήνη: Συμβατικός / ατομικός / πυρηνικός / χημικός / βιολογικός / ηλεκτρονικός / ψυχολογικός / οικονομικός ~, ανάλογα με τα μέσα που διεξάγεται. Tοπικός / παγκόσμιος / εμφύλιος / επιθετικός / κατακτητικός / αποικιακός / αμυντικός / απελευθερωτικός / εθνικοαπελευθερωτικός / θρησκευτικός / ιερός ~. Aιματηρός / εξοντωτικός / άδικος ~. O ~ των άστρων*. (έκφρ.) ακήρυχτος* ~. (λόγ.) επί ποδός* πολέμου. (απαρχ.) εν καιρώ* πολέμου. ΦP ~ νεύρων* / χαρακωμάτων*. ψυχρός* ~.

Μόνο δυο πράγματα είναι άπειρα,

το σύμπαν και η ανθρώπινη ηλιθιότητα,

και δεν είμαι βέβαιος για το πρώτο.

Δεν ξέρω με ποια όπλα θα διεξαχθεί ο Τρίτος παγκόσμιος Πόλεμος,

αλλά ο Τέταρτος θα διεξαχθεί με τα ραβδιά και τις πέτρες.

Η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της βίας,

μπορεί μόνο να επιτευχθεί μέσω της κατανόησης.

Άλμπερτ Αϊνστάιν

Από την προϊστορική εποχή ...

Ρόπαλα από χοντρά κλαδιά, ξύλινες αιχμηρές λόγχες, μαχαίρια, πελέκια από πέτρα, κόκαλα και κέρατα θηρίων, ακόντια, δόρατα, τόξα με βέλη, ασπίδες από δέρματα ζώων

Αμυντικά (περικεφαλαία, θώρακας, ασπίδα, περικνημίδες)

Επιθετικά αγχέμαχα (εγχειρίδια, μαχαίρια, ξίφη, σπαθιά, τσεκούρια, σφυριά)

      Επιθετικά εκηβόλα (τόξα και βέλη, ακόντια, σφεντόνες)

     Πολεμικά μηχανήματα: καταπέλτης, πολιορκητικός κριός, κινητός πύργος, ατμοτηλεβόλο.

   Πυροβόλα όπλα (τουφέκι, καραμπίνα, περίστροφο, ημιαυτόματο, οπλοπυλοβόλο, πολυβόλο, κανόνι, ολμοπυροβόλο, οβιδοβόλο)

      Χημικά και βιολογικά όπλα

      Ατομική βόμβα, βόμβα υδρογόνου, τορπίλη, πύραυλος, βόμβα υγρού αζώτου ...

ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ ΣΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΒΟΜΒΑ
(http://www.texnologia.gr)

• Η εξόντωση της Λερναίας Ύδρας από τον Ηρακλή ίσως αποτελεί την πρώτη καταγραφή, στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία, ως προς τη χρήση χημικών και βιολογικών όπλων. Ο Ηρακλής και ο Ιόλαος εξόντωσαν το τέρας με βέλη, των οποίων η αιχμή ήταν εμβαπτισμένη σε πίσσα, ώστε να αναφλέγονται εύκολα. Στη συνέχεια, ο μυθικός ήρωας εμβάπτισε τα βέλη του στο αίμα του νεκρού τέρατος, το οποίο περιείχε δηλητηριώδεις ουσίες.

• Η πολιορκία της Τροίας αποτέλεσε το πρώτο θέατρο βιολογικού πολέμου στην αρχαιότητα. Κατά τη διάρκεια του δεκαετούς πολέμου, τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα χρησιμοποιούσαν συχνά διάφορα δηλητήρια, με τα οποία άλειφαν τις χάλκινες αιχμές των ακοντίων και των βελών τους. Εκεί δρούσε και ο Έλληνας τοξότης Φιλοκτήτης με τα δηλητηριασμένα βέλη του Ηρακλή, τα οποία σκόρπιζαν το θάνατο στις τάξεις των Τρώων.

• Στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, οι Σπαρτιάτες χρησιμοποιούσαν δηλητηριώδη αέρια προκειμένου να υπερασπίσουν ή να εκπορθήσουν οχυρωμένες θέσεις. Το 429 π.Χ. οι Σπαρτιάτες πολιορκούσαν τις Πλαταιές. Σχεδίασαν να πυρπολήσουν την πόλη, η οποία ήταν μικρή και πυκνοκτισμένη και θα ευνοούσε την εύκολη διάδοση της φωτιάς. Για να υλοποιήσουν το σχέδιό τους συγκέντρωσαν δεμάτια από κλαδιά, τα οποία σώριασαν σε διαφορετικά σημεία μεταξύ του αναχώματος και του τείχους της πόλης περιμένοντας να φυσήξει ευνοϊκός άνεμος. Όταν έκριναν ότι έφθασε η κατάλληλη στιγμή έριξαν μέσα στα κλαδιά κάρβουνα, πίσσα και θειάφι και έβαλαν φωτιά. Η φλόγα που δημιουργήθηκε ήταν τόσο μεγάλη και η ατμόσφαιρα τόσο αποπνικτική, ώστε οι Πλαταιείς αναγκάστηκαν να εκκενώσουν ένα μέρος της πόλης. Όμως μια ξαφνική και πολύ δυνατή καταιγίδα έσβησε τη φωτιά και έτσι η προσπάθεια των πολιορκητών απέτυχε.

• Οι Ασσύριοι κατά τις μάχες εξαπέλυαν στους αντιπάλους τους «βόμβες» από εύφλεκτο υλικό, ενώ

• οι Κινέζοι και οι Ινδοί διέθεταν συνταγές για παρασκευή τοξικού καπνού.

• Το υγρό πυρ επινοήθηκε ή τελειοποιήθηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Καλλίνικο (από την Ηλιούπολη της Συρίας) και η χρήση του αναφέρεται για πρώτη φορά το 7ο μ.Χ. αιώνα εναντίον του Αραβικού στόλου που πολιορκούσε την Κωνσταντινούπολη. Υπήρξε ένα από τα φοβερότερα όπλα του μεσαίωνα και επανειλημμένα έσωσε το Βυζάντιο από εχθρικές επιθέσεις. Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά χρήσης του υγρού πυρός (ή Ελληνικού πυρός) υπάρχει στο χρονογράφο Θεοφάνη και αναφέρεται στα χρόνια της βασιλείας του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Δ' Πωγωνάτου (665-685 μ.Χ.) ο οποίος το χρησιμοποίησε με επιτυχία στην απόκρουση των Αράβων κατά την πρώτη απόπειρά τους να κατακτήσουν την Κωνσταντινούπολη (674-678 μ.Χ.).

Ρίψη ατομικής βόμβας

στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι

• Η ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που με τον τρόμο που προκάλεσε αναδείχτηκε σύμβολο υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης και του πυρηνικού αφοπλισμού. Οδήγησε στο τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου με την παράδοση της Ιαπωνίας λίγες μέρες αργότερα.

• Ο βομβαρδισμός της Χιροσίμα από τις ΗΠΑ έλαβε χώρα λίγο πριν τη λήξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου, στις 6 Αυγούστου 1945 και ήταν η πρώτη πολεμική πυρηνική επίθεση της Ιστορίας. Η βόμβα ήταν τύπου ουρανίου 235, η οποία είχε λάβει το προσωνύμιο "Little Boy" (αγοράκι).

• Τα αποτελέσματα της έκρηξης δεν ήταν γνωστά εκ των προτέρων, μια και τέτοιου τύπου βόμβα δεν είχε δοκιμαστεί, όπως η βόμβα πλουτωνίου, που ακολούθησε. Τη ρίψη της έκανε ο συνταγματάρχης Πολ Τίμπετς, κυβερνήτης ενός αεροσκάφους Β29 της Αεροπορίας Στρατού, στο οποίο είχε δώσει το όνομα της μητέρας του, "Ένολα Γκαίυ". Το Β29 υπέστη ισχυρή ανατάραξη με την έκρηξη της βόμβας, παρά το γεγονός ότι απείχε ήδη 18 περίπου χιλιόμετρα από το σημείο της έκρηξης. Υπολογίζεται ότι επιτόπου φονεύθηκαν περίπου 70.000 άτομα, οι περισσότεροι άμαχοι. Πολύ περισσότεροι πέθαναν αργότερα ή έπαθαν σημαντικές βλάβες στην υγεία τους λόγω της ραδιενέργειας.

• Από την πόλη διασώθηκε μόνον ο θόλος (από μπετόν) και ο σκελετός του κτιρίου που τον στήριζε. Πριν την έκρηξη αυτό ήταν το κτίριο που στέγαζε την "Εμπορική Έκθεση της Περιφέρειας της Χιροσίμα". Ο θόλος υπάρχει και σήμερα, όπως ακριβώς απέμεινε μετά την έκρηξη, και είναι από τα διατηρητέα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ

• Λίγες μέρες αργότερα, στις 9 Αυγούστου 1945, οι Αμερικανικές δυνάμεις έριψαν τη δεύτερη (και τελευταία μέχρι σήμερα πυρηνική βόμβα εναντίον ανθρώπων) στο Ναγκασάκι. Εδώ η βόμβα ήταν άλλου τύπου και χρησιμοποιούσε ως γόμωση το πλουτώνιο. Αυτή είχε λάβει το προσωνύμιο "Fat Man" (χοντρός) στο εργαστήριο κατασκευής της.

• Αρχικός στόχος ήταν η ιαπωνική πόλη Κοκούρα (Kokura), επειδή όμως το νησί Κιουσού, στο οποίο βρίσκεται, ήταν καλυμμένο από πυκνή ομίχλη, ο επικεφαλής της αποστολής ταγματάρχης Σουέινι, ακολουθώντας το σχέδιο, υποχρεώθηκε να στραφεί στον "αναπληρωματικό" στόχο, την πόλη του Ναγκασάκι. Η έκρηξη ήταν ακόμη σφοδρότερη από την προηγούμενη και σχεδόν διέλυσε το Β29 του Σουέινι, το οποίο μόλις που πρόλαβε να προσγειωθεί στην Οκινάβα. Ωστόσο, λόγω της γεωγραφικής θέσεως του Ναγκασάκι, τα αποτελέσματά της στο έδαφος ήταν λιγότερο καταστροφικά από αυτά της βόμβας στη Χιροσίμα. Ωστόσο, οι συνέπειες της ραδιενέργειας δεν ήταν λιγότερο βαρείες από αυτές της προηγούμενης βόμβας.

ΕΔΩ, ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ (ΒΒC)

ΕΠΙΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΒΟΜΒΑΣ

• Οι δύο αυτές ρίψεις έγιναν με προσωπική απόφαση του τότε Προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν. Για να πραγματοποιηθούν, ο διοικητής της μοίρας της Αεροπορίας Στρατού Σπατζ, στην οποία ανήκαν τα αεροσκάφη, ζήτησε έγγραφη τη διαταγή από την πολιτική ηγεσία "αρνούμενος να σκοτώσει ίσως 100.000 άτομα με προφορικές μόνον εντολές". Η διαταγή πράγματι του στάλθηκε εγγράφως με τις υπογραφές του Υπουργού Εσωτερικών Τζορτζ Μάρσαλ και του Υπουργού Στρατιωτικών Χένρι Στίμσον. Η τελική, ωστόσο, απόφαση, σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, έπρεπε να ληφθεί μόνον από τον Πρόεδρο, ο οποίος και την έλαβε, με την αιτιολογία ότι οι ρίψεις αυτές θα έφερναν γρήγορο τέλος στον πόλεμο στο θέατρο του Ειρηνικού και ότι τα θύματα από τις βόμβες θα ήταν λιγότερα από τις απώλειες σε μια ενδεχόμενη απόβαση στην Ιαπωνία ή από τη συνέχιση του πολέμου. Η εκτίμηση αυτή, όμως, έχει ισχυρά αμφισβητηθεί και υποστηρίζεται η άποψη ότι η ρίψη των ατομικών βομβών ήταν μια επίδειξη δύναμης από τις ΗΠΑ προς τον υπόλοιπο κόσμο.

• Ο αρχικός αριθμός των θυμάτων από τη ρίψη των βομβών, κατά το μεγαλύτερο μέρος άμαχος πληθυσμός, υπολογίζεται σε περίπου 70.000 νεκρούς για κάθε πόλη. Οι ολέθριες συνέπειες της πυρηνικής ακτινοβολίας όμως προκάλεσαν περισσότερα θύματα τις ακόλουθες ημέρες αλλά και για δεκαετίες αργότερα.

• Οι δυο βόμβες είχαν κατασκευαστεί στα πλαίσια του Σχεδίου Μανχάταν, του αμερικανικού προγράμματος για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Το πρόγραμμα ήταν σε λειτουργία όταν έπεσαν οι βόμβες και είχε και άλλες σχεδόν έτοιμες, στα τελευταία στάδια συναρμολόγησης. Υπήρξε η πρόταση από αμερικανούς επιτελείς να εκτελεστούν κι άλλοι ατομικοί βομβαρδισμοί της Ιαπωνίας· είναι άγνωστο όμως αν κάτι τέτοιο τελικά θα συνέβαινε, καθώς η Ιαπωνία παραδόθηκε στους συμμάχους στις 15 Αυγούστου 1945, δυο μέρες πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής της επόμενης βόμβας.

• Την επομένη της ατομικής καταστροφής στο Ναγκασάκι, 10 Αυγούστου του 1945 και ώρα 2 το πρωί, από το αμερικανικό ραδιόφωνο ακούστηκε η φωνή του προέδρου Χ. Τρούμαν να λέει με απίστευτη κυνικότητα τα παρακάτω ανατριχιαστικά λόγια:

«Εχρησιμοποιήσαμεν την ατομικήν βόμβαν

εναντίον εκείνων που μας επετέθησαν προδοτικώς στο Περλ Χάρμπορ,

οι οποίοι εβασάνισαν τους Αμερικανούς αιχμαλώτους πολέμου,

οι οποίοι παρεβίασαν όλους τους νόμους του διεθνούς δικαίου…

Εχρησιμοποιήσαμεν την ατομικήν βόμβαν δια να συντομεύσομεν τον πόλεμον...

Θα την χρησιμοποιήσομεν και πάλιν.

Μόνον η συνθηκολόγησις της Ιαπωνίας θα μας σταματήσει.

Τους ώμους μας βαραίνει τεραστία ευθύνη.

Ευχαριστούμεν τον Θεόν διότι είμεθα εμείς, και όχι ο εχθρός, που την φέρομεν.

Και παρακαλούμεν τον Θεόν,

να μας φωτίσει

εις την χρήσιν του οργάνου αυτού

συμφώνως

προς

τας βουλήσεις του».

ΠΗΓΗ: «Η ατομική βόμβα της Χιροσίμα», εκδόσεις «Μοντατόρι – Φυτράκης», σελ. 72.

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ THΣ SADAKO SASAKI

Η Σαντάκο Σασάκι (ιαπωνικά: 佐々木禎子‎), 7 Ιανουαρίου 1943 - 25 Οκτωβρίου 1955) ήταν ένα παιδί από την Ιαπωνία, σύμβολο των αθώων θυμάτων πολέμου. Η Σαντάκο ήταν δύο ετών όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες έριξαν την ατομική βόμβα στην Χιροσίμα. Η Σαντάκο και η οικογένειά της δεν ήταν ανάμεσα στους ανθρώπους που σκοτώθηκαν εκείνη την στιγμή. Τον Ιανουάριο του 1955, η Σαντάκο διαγνώστηκε ότι είχε λευχαιμία και μπήκε στο νοσοκομείο. Σύμφωνα με ένα ιαπωνικό μύθο, όποιος διπλώσει 1000 γερανούς οριγκάμι, θα του πραγματοποιηθεί μια ευχή. Η Σαντάκο άρχισε να φτιάχνει γερανούς οριγκάμι, ενώ παράλληλα αλληλογραφούσε με τους φίλους της. Κατάφερε να φτιάξει 644 γερανούς πριν να αποδυναμωθεί εξαιτίας του καρκίνου. Οι φίλοι της έφτιαξαν τους υπόλοιπους γερανούς. Έγραψαν επίσης τα γράμματα της Σαντάκο σε βιβλίο, για να μάθει όλος ο κόσμος την ευχή της για παγκόσμια ειρήνη.
Χιλιάδες άνθρωποι από όλη την Ιαπωνία πλήρωσαν για το άγαλμα της Σαντάκο, που δείχνει ένα κορίτσι να κρατά έναν χρυσό γερανό. Το άγαλμα παρουσιάστηκε το 1958 στη Χιροσίμα και βρίσκεται στο Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα. Κάθε χρόνο, παιδιά από όλο τον κόσμο στέλνουν χάρτινους γερανούς στην βάση του αγάλματος, που γράφει πάνω "Αυτή είναι η φωνή μας, αυτή είναι η προσευχή μας ειρήνη στον κόσμο".

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Φώτης Αγγουλές, Ναγκασάκι

Ε, Τσάρλυ, τραβήξου από τον ήλιο.
Σήμερα, έπεσε η Ατομική....

Σήμερα, στα λιμάνια,
οι σωματέμποροι κι οι πορτοφολάδες
μπορούν να περηφανεύονται
που δεν έγιναν εφευρέτες....

Σήμερα, θα μπορούσε να λέει στην προσευχή της,
μια πόρνη:
"Θεέ μου, σ' ευχαριστώ,
που δεν γέννησα....".

Ναζίμ Χικμέτ, Το κοριτσάκι της Χιροσίμα

fazıl say kız çocuğu

Εγώ είμαι που χτυπώ την πόρτα σας

Εδώ ή αλλού χτυπάω όλες τις πόρτες

Ω μην τρομάζετε καθόλου που ‘μαι αθώρητη

κανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει

Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουνα στη Χιροσίμα

ο θάνατος με βρήκε κι είμαι παιδί

τα εφτά δεν τα καλόκλεισα

μα τα νεκρά παιδιά δεν μεγαλώνουν.

Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μου

μου καήκανε τα χέρια και τα μάτια

Όλη όλη μια χουφτίτσα στάχτη απόμεινα

την πήρε ο άνεμος κι αυτή σ’ ένα ουρανό συννεφιασμένο

Ω μη θαρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα

Κανείς εμένα δεν μπορεί να με γλυκάνει

γιατί το παιδί που σαν εφημερίδα κάηκε

δεν μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει

Εγώ είμαι που χτυπώ την πόρτα σας,

ακούστε με φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σας

έτσι που τα παιδάκια πια να μην σκοτώνονται

και να μπορούν να τρων τις καραμέλες.

(απόδοση Γιάννη Ρίτσου)

Το κοριτσάκι της Χιροσίμα Εγώ είμαι που χτυπώ την πόρτα σας Εδώ ή αλλού χτυπάω όλες τις πόρτες Ω μην τρομάζετε καθόλου που ‘μαι αθώρητη κανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουνα στη Χιροσίμα ο θάνατος με βρήκε κι είμαι παιδί τα εφτά δεν τα καλόκλεισα μα τα νεκρά παιδιά δεν μεγαλώνουν. Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μου μου καήκανε τα χέρια και τα μάτια Όλη όλη μια χουφτίτσα στάχτη απόμεινα την πήρε ο άνεμος κι αυτή σ’ ένα ουρανό συννεφιασμένο Ω μη θαρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα Κανείς εμένα δεν μπορεί να με γλυκάνει γιατί το παιδί που σαν εφημερίδα κάηκε δεν μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει Εγώ είμα που χτυπώ την πόρτα σας, ακούστε με φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σας έτσι που τα παιδάκια πια να μην σκοτώνονται και να μπορούν να τρων τις καραμέλες. (απόδοση ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ)

Διαβάστε περισσότερα: https://www.kar.org.gr/2016/08/06/nazim-chikmet-to-koritsaki-tis-chirosima/

ΧΙΡΟΣΙΜΑ
Μ. Φαραντούρη - Ζ. Λιβανελί

Είμαι εφτά χρονών κορίτσι,
πέθανα στη Χιροσίμα
και χτυπάω πόρτα πόρτα
μια υπογραφή ζητώντας.

Βάλε την υπογραφή σου,
όχι άλλη Χιροσίμα,
για να μη πεθάνουν κι άλλα
κοριτσάκια σν κι εμένα.

Ναζίμ Χικμέτ