ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΕΛΦΩΝ

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, από τα πιο σημαντικά στην Ελλάδα, παρουσιάζει την ιστορία του φημισμένου Δελφικού ιερού και του πιο ξακουστού μαντείου του αρχαίου Ελληνικού κόσμου.

Βασικός ιστός της παρουσίασής τους είναι αφ’ ενός η τήρηση του χρονολογικού πλαισίου μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η ανάπτυξη του ιερού και αφ’ ετέρου η ανάδειξη συνόλων ευρημάτων με κοινή προέλευση.  

ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

Αίθουσες Ι-ΙΙ

 Η αρχή του Ιερού και τα πρώτα αναθήματα

Παρουσιάζονται τα πρώιμα χρόνια πριν από τη λατρεία του Απόλλωνα και η μετάβαση στη νέα εποχή και τη νέα λατρεία. Εκτίθενται μυκηναϊκά ειδώλια και λίθινα μινωικά ρυτά, σε αντιπαράθεση με τα πρώτα αφιερώματα προς τη νέα θεότητα, τους χάλκινους τρίποδες. Στην έκθεση των πρώιμων χάλκινων αναθημάτων περιλαμβάνονται κρητο-κυπριακές ασπίδες, φοινικική φιάλη, φρυγικές πόρπες και συριακές σειρήνες.

Αναθηματικά ειδώλια ανδρικών μορφών από τα γεωμετρικά χρόνια συμπληρώνουν την έκθεση της αίθουσας Ι, ενώ η αίθουσα ΙΙ παρουσιάζει τα υπόλοιπα χάλκινα αναθήματα του 8ου και 7ου αιώνα π.Χ., ζωόμορφα ειδώλια, γυναικεία κοσμήματα, αναθηματικές περικεφαλαίες και σε περίοπτη θέση εκτίθεται ο μικρός χάλκινος «Δαιδαλικός Κούρος» ως πρόδρομος των έργων της μεγάλης πλαστικής του 6ου αιώνα, που ακολουθεί στην επόμενη αίθουσα.

Αίθουσα ΙΙΙ

Οι πρώιμοι Αρχαϊκοί χρόνοι

Κλέοβις και Βίτων (610 π.Χ.)

Δύο μνημειακά Αρχαϊκά αγάλματα, από τα πιο γνωστά δείγματα του τύπου του κούρου. Στέκονται παρατακτικά επάνω σε χωριστές πλίνθους, αλλά σε ενιαίο βάθρο, στο οποίο έχει χαραχθεί επιγραφή, που δεν σώζεται ολόκληρη. Οι δύο νέοι απεικονίζονται γυμνοί, προτείνουν το αριστερό πόδι, ενώ τα χέρια τους είναι σφιγμένα σε γροθιές και ελαφρά λυγισμένα. Από τους περισσότερους μελετητές ταυτίζονται με τον Κλέοβι και το Βίτωνα, δύο νέους από το Άργος, γιους της ιέρειας της Ήρας. Την ιστορία τους αναφέρει ο Ηρόδοτος: κάποια μέρα που η μητέρα τους έπρεπε να πάει στο Ηραίο και τα βόδια αργούσαν, έσυραν οι ίδιοι το άρμα μέχρι το ιερό.

Η μητέρα τους, τότε, ζήτησε από την Ήρα να τους ανταμείψει και η θεά τούς χάρισε ήρεμο θάνατο στον ύπνο τους. Οι κούροι ήταν αφιέρωμα των Αργείων στον Απόλλωνα και, σύμφωνα με την επιγραφή, κατασκευάσθηκαν από τον Αργείο γλύπτη (Πολυ)μήδη.

Αίθουσα IV

Ο αποθέτης με τα χρυσελεφάντινα

Πρόκειται για το περιεχόμενο του αποθέτη της Ιεράς Οδού, που παρουσιάζει μια εικόνα των πολύτιμων Αρχαϊκών αναθημάτων των πόλεων της ανατολικής Ελλάδας. Από τα υπόλοιπα εκθέματα εξέχουσα θέση κατέχουν η Απολλώνεια τριάδα και ο αργυρός ταύρος.

Αίθουσα V

Ο θησαυρός των Σιφνίων

 

Ζωφόρος του Θησαυρού των Σιφνίων

Ο θησαυρός των Σιφνίων αποτελεί εξαίρετο δείγμα της Αρχαϊκής τέχνης, με πλούσιο γλυπτό διάκοσμο. Η μεγαλοπρέπειά του εξηγείται από την ιδιαίτερη οικονομική άνθηση που γνώριζε η Σίφνος χάρη στα μεταλλεία χρυσού και αργύρου που διέθετε. Η ζωφόρος του σώζεται σε καλή κατάσταση, τουλάχιστον στις τρεις πλευρές.

Στην ανατολική απεικονίζονται οι Ολύμπιοι θεοί να παρακολουθούν τη μάχη Ελλήνων και Τρώων, στη βόρεια η Γιγαντομαχία, η πάλη θεών και Γιγάντων για την κυριαρχία του κόσμου, στη δυτική η κρίση του Πάρη, η επιλογή της ωραιότερης Θεάς ανάμεσα στις Αθηνά, Αφροδίτη και Ήρα, και στη νότια η αρπαγή γυναίκας, είτε η αρπαγή της Ιπποδάμειας από τον Πέλοπα, είτε η αρπαγή των Λευκιππιδών από τους Διόσκουρους.

Το φόντο της ζωφόρου ήταν βαμμένο γαλάζιο, ενώ διατηρούνται και άλλα χρώματα, κυρίως στα μαλλιά, στα ενδύματα και στα όπλα των μορφών. Δίπλα σε αρκετά πρόσωπα ήταν γραμμένα με χρώμα τα ονόματά τους. Το έργο αποδίδεται στον Αθηναίο γλύπτη Ένδοιο και σε ένα δεύτερο, άγνωστο αλλά περισσότερο συντηρητικό.

Η Σφίγγα των Ναξίων

Η σφίγγα ήταν ανάθημα των Ναξίων και δέσποζε στο ιερό του Απόλλωνα, πάνω σε Ιωνικό κίονα ύψους 12,10 μ. Η μυθική μορφή, σύμβολο χθόνιας θεότητας και ουράνιας εξουσίας, παριστάνεται με σώμα και πόδια λιονταριού, με στήθος και φτερά πτηνού και κεφάλι κόρης. Τα μαλλιά της είναι μακριά, δένονται με ταινία στο μέτωπο και πέφτουν σε επιμελημένους βοστρύχους, ενώ το πρόσωπό της με τη δαιμονική έκφραση ζωντανεύει με τα μεγάλα αμυγδαλωτά μάτια και το δειλό χαμόγελο, το τυπικό για την εποχή «αρχαϊκό μειδίαμα».

Οι λεπτομέρειες της ανατομίας και τα διακοσμητικά στοιχεία στο στήθος και στα φτερά δηλώνονταν με εγχαράξεις και με χρώμα. Το έργο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της Ναξιακής γλυπτικής στην περίοδο της ακμής της, τον 6ο αιώνα π.Χ. Στη βάση της σφίγγας χαράχθηκε το 328 – 327 π.Χ. ψήφισμα των Δελφών, με το οποίο δινόταν στους Ναξίους το δικαίωμα της προμαντείας, δηλαδή το δικαίωμα να προηγούνται κατά τη λήψη χρησμών από το μαντείο των Δελφών.

Αίθουσα VI

Ο ναός του Απόλλωνα

 

Αετώματα του Κλασικού Ναού του Απόλλωνα

Τα αετώματα του κλασικού ναού του Απόλλωνα ήταν διακοσμημένα με γλυπτές παραστάσεις, που παρουσιάζουν ενδιαφέρουσες εικονογραφικές συνθέσεις και καινοτομίες. Έχουν διασωθεί μόνο θραύσματά τους, ωστόσο, χάρη στην περιγραφή του περιηγητή Παυσανία και στην εκτενή επιστημονική έρευνα έχει καταστεί δυνατή η αναπαράστασή τους κατά το μεγαλύτερο μέρος. Οι συνθέσεις και των δύο αετωμάτων χαρακτηρίζονται από παρατακτική δόμηση, χωρίς ιδιαίτερη κίνηση, ακολουθώντας τους μορφότυπους και την τεχνοτροπία, που είχε διαμορφωθεί στην ύστερη κλασική περίοδο.

Ο Παυσανίας αναφέρει ως γλύπτες τους Αθηναίους Πραξία και Ανδροσθένη. Στο ανατολικό αέτωμα εικονίζεται ο Απόλλωνας, φορώντας ιμάτιο, να κάθεται πάνω σε τρίποδα και να κρατάει κλαδί δάφνης και φιάλη, ενώ περιστοιχίζεται αριστερά από τη μητέρα του Λητώ και δεξιά από την αδελφή του Άρτεμι. Η μεγάλη εικονογραφική καινοτομία εμφανίζεται στο δυτικό αέτωμα, όπου για πρώτη φορά συνδέονται άμεσα οι θεοί Απόλλωνας και Διόνυσος στο ιερό-μαντείο του πρώτου, αποδεικνύοντας την αμφίδρομη σχέση τους.

Στο κέντρο απεικονίζεται ο Διόνυσος ανάμεσα στις Θυιάδες (Μαινάδες), στον τύπο του κιθαρωδού -Απολλώνιο στοιχείο-, ενώ στο μέτωπο φορεί τη χαρακτηριστική ταινία των μυημένων της Διονυσιακής θρησκείας. Η απεικόνιση αυτή εξομοιώνει το Διόνυσο με το θεό της μουσικής, τον Απόλλωνα, και συμβιβάζει τους διαφορετικούς κόσμους των δύο θεών.

Αίθουσες VII – VIII

Ο θησαυρός των Αθηναίων

Ύμνοι στον Απόλλωνα

Οι δύο ύμνοι, που βρέθηκαν χαραγμένοι σε δύο λίθους του θησαυρού των Αθηναίων, είναι τα παλαιότερα σωζόμενα δείγματα της αρχαίας Ελληνικής μουσικής σημειογραφίας. Είναι από τα σημαντικότερα ευρήματα του ιερού των Δελφών όχι μόνο για την ιστορία της αρχαίας Ελληνικής μουσικής, αλλά και για τη λατρεία του Απόλλωνα. Στους ύμνους αναφέρονται μύθοι και γεγονότα σχετικά με τον Απόλλωνα και γίνεται επίκληση στο θεό για βοήθεια και προστασία.

Στη μία επιγραφή τα σύμβολα ήταν γράμματα του Ιωνικού αλφαβήτου, που αντιπροσώπευαν νότες για το τραγούδι και στην άλλη τα σύμβολα ήταν στιγμές και γράμματα, που έδιναν νότες για μουσικά όργανα. Τα σύμβολα αυτά έχουν μεταγραφεί σε σύγχρονες νότες, επομένως, η μουσική μπορεί να ακουστεί, αλλά ο ρυθμός της παραμένει άγνωστος. Ο πρώτος ύμνος γράφηκε από Αθηναίο συνθέτη και εκτελέσθηκε στην επίσημη πομπή των Αθηναίων στους Δελφούς, την Πυθαΐδα, το 138 π.Χ., ενώ ο δεύτερος εκτελέσθηκε στην ίδια πομπή, δέκα χρόνια αργότερα, το 128 π.Χ.

Αίθουσα IX

Αναθήματα του 5ου π.Χ. αιώνα

Λευκή Αττική Κύλικα

Το αγγείο σώζει μία από τις πιο αντιπροσωπευτικές απεικονίσεις του Απόλλωνα. Στο εσωτερικό της κύλικας, σε λευκό βάθος, ο θεός εικονίζεται καθισμένος σε  δίφρο. Φοράει λευκό αχειρίδωτο χιτώνα, που στερεώνεται στους ώμους με πόρπες, και πορφυρό ιμάτιο που τυλίγει το κατώτερο μέρος του κορμιού του. Τα μαλλιά του είναι ανέμελα δεμένα πίσω και στο κεφάλι του φέρει στεφάνι από φύλλα μυρτιάς. Με το δεξί χέρι κάνει σπονδή χύνοντας κρασί από φιάλη, ενώ με το αριστερό κρατάει επτάχορδη λύρα με ηχείο από κέλυφος χελώνας.

Τη σκηνή παρακολουθεί μια κορώνη, που θυμίζει το μύθο για την Κορωνίδα, κόρη του Βασιλιά Φλεγύα, την οποία αγαπούσε ο Απόλλωνας. Άλλοι μελετητές θεωρούν ότι πρόκειται απλώς για κάποιο πτηνό με μαντικές ιδιότητες. Η κύλικα αποτελεί τυπικό δείγμα της Αττικής αγγειογραφίας των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ., που χρησιμοποιούσε λευκό χρώμα ως φόντο για πολύχρωμες παραστάσεις. Είναι έργο άγνωστου αγγειογράφου, αν και από ορισμένους μελετητές αποδίδεται στο ζωγράφο του Βερολίνου.

Θυμιατήριο

Από τα πιο εντυπωσιακά αναθήματα στο ιερό του Απόλλωνα είναι το κομψό θυμιατήριο, που βρέθηκε μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα στους ιερούς αποθέτες. Έχει τη μορφή νεαρής πεπλοφόρου γυναίκας, που υποβαστάζει με τα υψωμένα χέρια της και το κεφάλι της τον ημισφαιρικό λέβητα. Πάνω από το σκεύος υπάρχει διάτρητο πλέγμα, που απομιμείται τις φλόγες της καύσης. Η γυναικεία μορφή, ντυμένη με Δωρικό πέπλο, ξεχωρίζει για την ομορφιά και την κλασική ηρεμία της.

Το λυγισμένο και χαλαρό αριστερό σκέλος διαγράφεται κάτω από το βαρύ πέπλο, ενώ οι πτυχές του ενδύματος συγκεντρώνονται πάνω από το δεξί πόδι. Τα μαλλιά είναι μαζεμένα σε κεκρύφαλο, ενώ οι κόρες των ματιών ήταν ένθετες. Η πεπλοφόρος των Δελφών θυμίζει έντονα πεπλοφόρες γυναικείες μορφές από την Ολυμπία. Η συνολική σύνθεση χαρακτηρίζεται από ισορροπία στους όγκους και στις αναλογίες, καθώς ο καλλιτέχνης κατόρθωσε να απεικονίσει αρμονικά τη συγκράτηση του αγγείου από τα λεπτά χέρια της κόρης.

Τα μεστά χαρακτηριστικά του προσώπου, η σοβαρότητα στην έκφραση και οι σχετικά σκληρές πτυχώσεις του ενδύματος οδηγούν στην υπόθεση πως το έργο αυτό είναι πιθανό να έχει κατασκευασθεί σε κάποιο εργαστήριο πόλης του Κορινθιακού κόλπου, ίσως και σε εργαστήριο στους Δελφούς. Ωστόσο δε λείπουν και οι υποθέσεις, που θεωρούν πως το έργο προέρχεται πιθανόν από εργαστήριο της Πάρου.

Αίθουσα X

Η Θόλος

Η αίθουσα είναι αφιερωμένη στο κυκλικό οικοδόμημα του ιερού της Προναίας, τη θόλο. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται αρχιτεκτονικά μέλη του κτηρίου και τμήματα του γλυπτού του διακόσμου, με πιο χαρακτηριστικά δύο κιονόκρανα, ένα Δωρικό και ένα Κορινθιακό, τις μετόπες και τις δύο ζωφόρους.

Αίθουσα XI

Υστεροκλασικοί – Ελληνιστικοί χρόνοι

Ανάθημα του Δαόχου

Σύνταγμα αγαλμάτων, από τα σημαντικότερα αφιερώματα ιδιωτών στο Ιερό του Απόλλωνα. Σύμφωνα με την επιγραφή, που σώζεται στο βάθρο, αναθέτης του μνημείου ήταν ο Δάοχος Β΄ από τα Φάρσαλα, Τετράρχης των Θεσσαλών και Ιερομνήμων στη Δελφική Αμφικτυονία ανάμεσα στα χρόνια 339 – 334 π.Χ. Το μνημείο αποτελούσαν εννέα αγάλματα, στημένα πάνω σε στενόμακρη βάση. Στο δεξιό άκρο υπήρχε το άγαλμα του Απόλλωνα, και αριστερά του έξι αγάλματα προγόνων του Δαόχου: ο γενάρχης Ακνόνιος παρουσιάζει την οικογένεια στο Θεό, και ακολουθούν οι Αγίας, Τηλέμαχος, Αγέλαος, Δάοχος Α΄, Σίσυφος Α΄, ο ίδιος ο Δάοχος Β΄ και ο γιος του, Σίσυφος Β΄.

Επάνω στη βάση είναι χαραγμένες επιγραφές με τα ονόματα και τα σημαντικά έργα των μελών της οικογένειας. Το σπουδαιότερο για την ιστορία της τέχνης από αυτά τα αγάλματα είναι του παγκρατιαστή Αγία, προπάππου του Δαόχου, περίφημου αθλητή του 5ου αιώνα π.Χ., που είχε κερδίσει πολλές φορές σε όλους τους πανελλήνιους αγώνες. Το έργο αποδίδεται στον περίφημο γλύπτη Λύσιππο ή στη σχολή του.

Ομφαλός

Ο ομφαλός αποτελούσε το σύμβολο των Δελφών. Σύμφωνα με το μύθο, όταν ο Δίας θέλησε να βρει το κέντρο του κόσμου, άφησε από τον Όλυμπο ελεύθερους δύο αετούς προς τα αντίθετα άκρα της γης. Οι αετοί συναντήθηκαν επάνω από τους Δελφούς, καθιερώνοντάς τους έτσι ως τον ομφαλό, δηλαδή το κέντρο της γης. Ο μαρμάρινος ομφαλός στο Μουσείο των Δελφών είναι Ελληνιστικό ή Ρωμαϊκό αντίγραφο του ομφαλού που βρισκόταν στο άδυτο του ναού.

Στην κορυφή του στερεώνονταν δύο επιχρυσωμένοι αετοί. Η ανάγλυφη διακόσμηση στην επιφάνειά του απομιμείται το άγρηνον, ένα ύφασμα από μάλλινες ταινίες, που κάλυπτε τον ιερό ομφαλό του αδύτου. Είναι γνωστό ότι στους Δελφούς υπήρχαν και άλλα ομοιώματα του ομφαλού, κατασκευασμένα από διάφορα υλικά. Ίσως ο συγκεκριμένος να είναι ο ομφαλός που είδε ο περιηγητής Παυσανίας το 2ο αιώνα μ.Χ.

Κίονας με τις Χορεύτριες

Από τα πιο εντυπωσιακά αναθήματα στο ιερό του Απόλλωνα πρέπει να ήταν ο μαρμάρινος κίονας, που είχε συνολικό ύψος 10,90 μ. Έφερε φύλλα άκανθας, τόσο στο κιονόκρανο όσο και στη βάση των σπονδύλων, έτσι ώστε να μοιάζει με βλαστό φυτού. Στο Μουσείο των Δελφών εκτίθεται το ανώτερο τμήμα του, που επιστέφεται από κιονόκρανο με φύλλα άκανθας και σύμπλεγμα τριών γυναικών, πιθανόν χορευτριών. Οι μορφές είναι σκαλισμένες σε έκτυπο ανάγλυφο γύρω από ένα κίονα και τα ενδιάμεσα κενά καλύπτονται από φύλλα ακάνθου.

Φορούν πόλο στο κεφάλι και διαφανή χιτώνα ζωσμένο ψηλά, που αναδεικνύει την ομορφιά τους. Σηκώνουν το δεξί τους χέρι και προβάλλουν ελαφρά το ένα πόδι, δίνοντας τη γενική αίσθηση μιας χαριτωμένης, αέρινης κίνησης. Πάνω από τα κεφάλια τους υψωνόταν τρίποδας, που στήριζε χάλκινο λέβητα. Το μνημείο πατούσε επάνω σε λίθινο βάθρο, που φέρει τη χαρακτηριστική επιγραφή με το συγκεκομμένο όνομα του Πανκράτη, γνωστού εργολάβου των μέσων του 4ου αιώνα π.Χ.

Αίθουσα XII

Υστεροελληνιστικοί – Ρωμαϊκοί χρόνοι

Ζωφόρος του Θεάτρου των Δελφών

Έξι ανάγλυφες πλάκες, που αποτελούσαν ζωφόρο και κοσμούσαν την πρόσοψη του προσκηνίου του θεάτρου των Δελφών. Η ζωφόρος προστέθηκε στο μνημείο στις αρχές των Ρωμαϊκών Αυτοκρατορικών χρόνων, όταν ο Νέρωνας επισκέφθηκε το μαντείο και αποφασίσθηκε να κατασκευασθεί προς τιμή του μία σύνθεση, που θα κοσμούσε το θέατρο.

Το έργο σώζεται ακέραιο, αλλά σε κακή κατάσταση. Απεικονίζονται σκηνές από ένδεκα άθλους του Ηρακλή, που ήταν προστάτης θεός του Νέρωνα και με τον οποίο ταυτιζόταν ο Αυτοκράτορας (ο κήπος των Εσπερίδων, η πάλη με τον Κέρβερο, με το λιοντάρι της Νεμέας, με έναν Κένταυρο, με το Γηρυόνη, με τον Ανταίο, με τη Λερναία Ύδρα, η αρπαγή της ζώνης της Ιππολύτης, τα άλογα του Διομήδη και οι Στυμφαλίδες όρνιθες).

Η τεχνοτροπία των αναγλύφων διακατέχεται από κλασικιστική διάθεση, που γίνεται έντονη στην απεικόνιση του Ηρακλή. Ο ήρωας παριστάνεται σε διάφορες στάσεις, μερικές από τις οποίες απεικονίζουν το μορφότυπο των τυραννοκτόνων Αρμόδιου και Αριστογείτονα (Ηρακλής και τα άλογα του Διομήδη). Οι επαναλαμβανόμενες στάσεις κάθε κίνησης, η απλή απόδοση των πτυχώσεων της ενδυμασίας και η σχηματοποίηση των ανατομικών λεπτομερειών αποδεικνύουν την επαρχιώτικη καταγωγή του εργαστηρίου.

 Αίθουσα XIII

Ο Ηνίοχος (478 – 474 π. Χ.)

Το άγαλμα του ηνιόχου είναι αναμφίβολα το πιο διάσημο από τα αφιερώματα στους Δελφούς. Ο νεαρός απεικονίζεται όρθιος στο δίφρο, αμέσως μετά τη νίκη του. Φορά τον τυπικό μακρύ χιτώνα των ηνιόχων, που ζώνεται ψηλά και συγκρατείται με δύο ταινίες για να μην ανεμίζει κατά τη διάρκεια του αγώνα. Οι πτυχώσεις του χιτώνα κάτω από το ζωστήρα δίνουν την εντύπωση δωρικού κίονα, ενώ οι πτυχές στο πάνω μέρος του κορμού είναι λοξές ή καμπύλες. Τα μαλλιά του περιζώνει ταινία, σύμβολο της νίκης, διακοσμημένη με ένθετο ασημί μαίανδρο.

Τα μάτια του είναι ένθετα από ημιπολύτιμο λίθο και γυαλί και εκφράζουν τη δύναμη και την αυτοκυριαρχία του. Το άγαλμα ήταν μέρος ενός μεγάλου αφιερώματος, που περιλάμβανε το τέθριππο άρμα και μια δεύτερη ανδρική μορφή. Προσφέρθηκε από τον τύραννο της Γέλας Πολύζαλο, ύστερα από νίκη του σε αρματοδρομία στα Πύθια. Είναι κατασκευασμένο με τη μέθοδο του «χαμένου κεριού» και αποτελεί τυπικό δείγμα του αυστηρού ρυθμού. Θεωρείται έργο μεγάλου καλλιτέχνη, ίσως του Πυθαγόρα από το Ρήγιο.

Αίθουσα XIV

Το τέλος του Ιερού

Ο επίλογος της Δελφικής ιστορίας γράφεται σε αυτή την αίθουσα, με επιγραφές και πορτραίτα της εποχής των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων, καθώς και με αρχιτεκτονικά μέλη και λυχνάρια με Χριστιανικά σύμβολα, που εικονογραφούν τη μετάβαση στη νέα θρησκεία.

.....................................................................................................................................................................

Κεφάλι Χρυσελεφάντινου Αγάλματος Ανδρικής Μορφής

Εντυπωσιακό έργο Ιωνικής τέχνης της όψιμης Αρχαϊκής εποχής αποτελεί το κεφάλι αγάλματος, που απεικονίζει ανδρική μορφή, πιθανόν το θεό Απόλλωνα. Πρόκειται για σπάνιο δείγμα της τεχνικής των χρυσελεφάντινων αγαλμάτων, που είναι γνωστή μόνο από τις φιλολογικές πηγές. Ο κορμός των αγαλμάτων αυτών ήταν ξύλινος και καλυπτόταν με χρυσά ελάσματα, ενώ το κεφάλι και τα γυμνά μέλη του σώματος, όπως τα πόδια και τα χέρια, ήταν από ελεφαντόδοντο.

Το σωζόμενο κεφάλι, του οποίου μεγάλο μέρος έχει συμπληρωθεί με κερί, φέρει επίθετο επίχρυσο έλασμα, που αποδίδει τα μαλλιά, και χρυσά ελάσματα με έκτυπη κυματοειδή διακόσμηση, τα οποία αποδίδουν τους πλοκάμους που καταλήγουν στο στήθος. Τα αμυγδαλωτά μάτια, τα καμπυλωτά φρύδια, τα σχετικά μεγάλα αυτιά αποδοσμένα χωρίς ιδιαίτερη προσοχή σε ανατομικές λεπτομέρειες, το μακρόστενο πρόσωπο με το Αρχαϊκό χαμόγελο στα χείλη αποτελούν χαρακτηριστικά της Αρχαϊκής τέχνης. Η χάρη που διακατέχει τη μορφή και το μαλακό πλάσιμο του προσώπου προδίδουν τα έμπειρα χέρια ενός καλλιτέχνη από την Ιωνία.

Αναθηματική Ασπίδα

Σπάνια στο είδος της αναθηματική ασπίδα, από τα ευρήματα που αποδεικνύουν τη σπουδαιότητα του μαντείου των Δελφών και την επιρροή του όχι μόνο σε Ελληνικές πόλεις – κράτη, αλλά και σε πολίτες άλλων εθνικοτήτων. Είναι κυλινδρική, κατασκευασμένη από λεπτό έλασμα χαλκού, που καρφωνόταν πάνω σε ξύλο, και διακοσμείται με έκτυπους ομόκεντρους κύκλους, που διακόπτονται από ενάλληλα μοτίβα σχήματος V.

Ανήκει στον τύπο που ονομάζεται »Λάμδα» (εξαιτίας του μοτίβου) ή »Herzsprung» (από την ομώνυμη περιοχή της βόρειας Ευρώπης όπου βρέθηκαν ασπίδες του ίδιου τύπου) ή »Ιδαλίου» (από τα πρώτα δείγματα που βρέθηκαν ως κτερίσματα στις νεκροπόλεις του Ιδαλίου και της Παλαιπάφου στην Κύπρο, σημαντικών πόλεων κατά τους πρώιμους ιστορικούς χρόνους και την Αρχαϊκή περίοδο). Ο συγκεκριμένος τύπος ασπίδας προέρχεται πιθανότατα από την Ανατολή αν και το διακοσμητικό μοτίβο εμφανίζεται και στην Ευρώπη (Ισπανία, Ιρλανδία).

Στην Ελλάδα τρεις πολύ μικρές χάλκινες ασπίδες αυτού του είδους βρέθηκαν στην Ιαλυσό της Ρόδου, ενώ αντίστοιχες πήλινες ασπίδες, σίγουρα αναθηματικές, έχουν ανακαλυφθεί στο Ηραίο της Σάμου, ένα ιερό με πολλά αναθήματα από την Ανατολή. Τα Κυπριακά παραδείγματα αποτελούσαν ντόπια παραγωγή. Στους Δελφούς η ασπίδα με το "ανατολίζον" θέμα πρέπει να έφθασε ως αφιέρωμα μέσω προσκυνητών / αναθετών.

Ανάγλυφο Περίτμητο Έλασμα

Περίτμητο έλασμα, που κοσμείται με ανάγλυφη παράσταση εμπνευσμένη από την Οδύσσεια. Απεικονίζεται ακριβώς η στιγμή της απόδρασης του Οδυσσέα και των συντρόφων του από τη σπηλιά του μονόφθαλμου Κύκλωπα Πολύφημου, θέμα αγαπητό στους καλλιτέχνες της αρχαϊκής εποχής. Κάτω από το σώμα ενός κριού διακρίνεται μία ανδρική μορφή δεμένη σφιχτά με σχοινί, ακριβώς όπως περιγράφεται από τον Όμηρο. Το έλασμα πιθανόν είχε χρησιμοποιηθεί ως ένθεμα, που στερεωνόταν με δύο καρφιά τοποθετημένα στο σώμα του ζώου, και διακοσμούσε την επιφάνεια χάλκινου ή ξύλινου σκεύους.